Người nhận cuộc gọi Deepfake rất khó phân biệt thật với giả và dễ sập bẫy lừa đảo. Làm cách nào để kẻ xấu sử dụng các cuộc gọi video Deepfake để lừa đảo?
Thông qua các ứng dụng OTT (cung cấp nội dung hình ảnh, tin nhắn, gọi điện như Viber, Zalo, Messenger…), kẻ xấu có thể thực hiện các cuộc gọi thoại, thậm chí cả video call bằng giọng nói và hình ảnh của người thân, người quen, sếp… khiến người nhận rất khó phân biệt thật giả và sập bẫy lừa đảo cuộc gọi Deepfake. Đó là việc sử dụng các cuộc gọi video Deepfake để lừa đảo.
Deepfake là công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những video có hình ảnh khuôn mặt nhân vật giống hệt hình ảnh mà người dùng muốn làm giả. Từ một công nghệ giải trí, những kẻ lừa đảo, tung tin giả đã áp dụng Deepfake vào thủ đoạn của mình, tạo ra một phương thức lừa đảo mới cực kỳ thâm độc.
Nhiều người nhận được các cuộc gọi Deepfake lừa đảo
Nhiều người dùng cho biết họ từng là nạn nhân của trò lừa đảo từ Deepfake video call. như trong bài viết. Mỹ Tâm (TP HCM) cho biết bị lừa 30 triệu đồng khi gọi video Deepfake.
Cụ thể, tài khoản của người thân chị Tâm ở Mỹ nhắn tin vay tiền vì có việc gấp. Ngay sau đó, chị Tâm nhận được cuộc gọi video qua ứng dụng Messenger của Facebook.
“Cuộc gọi chỉ kéo dài vài giây nhưng đủ để tôi nhìn thấy mặt người thân với cách gọi quen thuộc nhưng chập chờn. Sau đó, tôi nhận được thông báo do sóng yếu nên không thể tiếp tục gọi video, chuyển sang nhắn tin cho tiện, tôi tin tưởng và chuyển tiền theo hướng dẫn mà không mảy may nghi ngờ”, chị Tâm nhớ lại.
Tương tự, chị Thu Hòa (TP.HCM) cũng bị lừa 20 triệu đồng với thủ đoạn tương tự như trên. “Buổi sáng tôi chuyển tiền cho bạn sau cuộc gọi video trên Facebook của bạn. Đến chiều thì nhận được tin nhắn cảnh báo tài khoản Facebook của bạn tôi bị hack. Tôi gọi điện ngay cho bạn thì mới biết kẻ xấu đã dùng cuộc gọi video mạo danh để lừa tôi”, Hoa bộc bạch.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Vũ Thành Thắng – giám đốc cấp cao mảng AI của Công ty an ninh mạng thông minh SCS – cho biết Deepfake là công nghệ AI có khả năng làm giả video bằng hình ảnh và giọng nói của người khác.
Kịch bản lừa đảo diễn ra như sau: kẻ lừa đảo tìm cách chiếm đoạt tài khoản Zalo và Facebook của người dùng, sau đó thu thập hình ảnh (có thể là giọng nói của nạn nhân từ các video) và sử dụng Deepfake để tạo video mạo danh.
Sau đó, kẻ lừa đảo tiến hành nhắn tin vay tiền của những người dùng trong danh sách bạn bè trên Facebook của nạn nhân, đồng thời thực hiện cuộc gọi video giả, phát video giả để tăng độ tin cậy nhằm lừa đảo thành công hơn.
“Thông thường những cuộc gọi video giả mạo này sẽ rất ngắn với mục đích cho bạn bè hoặc người thân của nạn nhân nhìn thoáng qua, sau đó tắt với lý do sóng điện thoại kém. Mấu chốt của chiêu trò lừa đảo này là khiến nạn nhân tin rằng bạn bè, người thân đang gặp khó khăn cần giúp đỡ nên gửi tiền gấp, với cách làm này, những người không chú ý hoặc lớn tuổi… sơ ý cũng có thể sập bẫy của bọn lừa đảo” , ông Thắng phân tích.
Từ ghép hình đến video Deepfake
Vài năm trở lại đây, một trong những thủ đoạn đòi nợ kiểu khủng bố xuất hiện nhiều ở Việt Nam là ghép hình ảnh “con nợ” hoặc người thân, sếp của “con nợ” rồi bêu riếu trên mạng. Các chuyên gia công nghệ cho rằng trong thời gian tới, rất có thể những kẻ lừa đảo sử dụng Deepfake để tạo video giả mạo, đính kèm hình ảnh nhằm đạt được mục đích xấu.
Ông Vũ Ngọc Sơn – giám đốc công nghệ Công ty NCS Cybersecurity – cho biết những thủ đoạn, thủ đoạn lừa đảo gần đây không mới nhưng giới lừa đảo đã biết ứng dụng công nghệ, đặc biệt là công nghệ AI. Từ đó, xác suất thành công của các vụ lừa đảo sẽ cao hơn và ngày càng khó lường đối với người dùng Internet.
Theo ông Sơn, với sự phát triển của AI, những ứng dụng như Deepfake sẽ giúp một người bình thường, không cần biết về công nghệ hay xử lý đồ họa cũng có thể thực hiện ghép ảnh, ghép video một cách dễ dàng. giọng đều.
Vì vậy, ông Sơn cảnh báo: “Tình trạng lừa đảo bằng Deepfake có thể bùng nổ trong thời gian tới, bởi số tiền các đối tượng thu được qua mỗi vụ là khá lớn trong khi công sức chúng bỏ ra là không nhiều”.
Theo Kaspersky, hiện tại, các video Deepfake vẫn đang trong giai đoạn dễ nhận biết nếu người xem chú ý đến các đặc điểm như chuyển động giật, ánh sáng thay đổi từ khung hình này sang khung hình khác, thay đổi tông màu da, chớp mắt bất thường hoặc không chớp mắt, giọng nói và âm thanh không khớp…
“Tuy nhiên, Deepfake đang trở thành mối đe dọa thực sự. Các video Deepfake được làm ngày càng giống thật hơn, thậm chí được sử dụng cho mục đích chính trị cũng như trả thù cá nhân. Phổ biến nhất là các video Deepfake gần đây thường được sử dụng cho mục đích tống tiền, lừa đảo. “, đại diện Kaspersky cảnh báo.
